Een kwart van de bedrijven in Europa negeert alle toekomstige klimaat- en duurzaamheidsrichtlijnen en ruim vier op de tien bedrijven in Europa heeft nog steeds geen beleid op het gebied van klimaat, duurzaamheid, sociaal- en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Bijna net zoveel bedrijven zijn niet op de hoogte van de Europese CSRD-richtlijn die hen verplicht daar vanaf 2024 of 2025 over te rapporteren.
Ze hebben hier niemand voor in dienst en de directie weet nog van niets. De automotive- en chemische industrie zijn hier beter op voorbereid dan andere sectoren. Maar zelfs driekwart van de accountants die deze rapportages moeten controleren, is hier niet mee bezig. De helft van de bedrijven die wel aan de slag zijn gegaan met ESG (Milieu, Maatschappij en Governance) en CSR (MVO, Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen) ontdekt dat hier heel veel bij komt kijken en dat het enorm veel werk kost om aan alle milieueisen en klimaatregels te voldoen.
Dat blijkt uit onderzoek dat Lefebvre Sarrut, moederbedrijf van het Nederlandse Sdu, heeft laten doen door onderzoeksbureau Angi studio. ‘Bedrijven onderschatten dit enorm en brengen daarmee hun bestaansrecht op de lange termijn in gevaar’, zegt coördinerend onderzoeker Wanda Bolte van Sdu.
In totaal werden zestien diepte-interviews en 744 online enquêtes gehouden bij Europese bedrijven, waaronder 279 in Nederland. Eerder dit jaar hield de juridisch en fiscaal dienstverlener ook al een kwalitatief onderzoek naar het ESG en CSR-beleid van bedrijven.
Uit beide onderzoeken blijkt dat Europese bedrijven nog lang niet klaar zijn voor de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Daarmee verplicht de EU bedrijven met meer dan 250 werknemers of meer dan 40 miljoen euro omzet om naast hun financiële jaarrekeningen vanaf 1 januari 2025 jaarlijks te rapporteren over de impact van hun activiteiten op mens en milieu. Bijvoorbeeld over CO2-uitstoot, biodiversiteit of mensenrechtenschendingen. Voor bedrijven met meer dan 500 werknemers geldt de nieuwe richtlijn al vanaf 1 januari 2024.
Volgens het nieuwe onderzoek heeft 40 procent van de bedrijven nog nooit van de CSRD gehoord. Een kwart negeert alle toekomstige klimaat- en duurzaamheidsrichtlijnen, een op de vijf doet alleen wat wettelijk vereist is. In de automotive- en chemische industrie zijn veel meer bedrijven hierop voorbereid. Wanneer bedrijven ontdekken wat er op hen afkomt de komende jaren, zien ze ook de pijnpunten om CSR en ESG-beleid in te voeren. Dat begint met het formuleren van ESG-doelen, het verzamelen van data en in kaart brengen van wet- en regelgeving. Daarna blijkt het implementeren in de organisatie een enorme uitdaging, net als het vergaren van data voor rapportages en het opzetten van methodes om te rapporteren over verschillende bedrijfsvestigingen in verschillende landen. Dat kost veel tijd en moeite, geven bedrijven in het onderzoek aan. Daarna moeten ze ook nog eens hun prestaties evalueren en verbeteren.
Bolte noemt de resultaten van het onderzoek zorgelijk. ‘De CSRD gaat niet over vinkjes zetten. Je kunt dit niet uitbesteden aan je accountant. Je zult als bedrijf van kop tot staart moeten verduurzamen en hier maatregelen op moeten formuleren. Daarom verontrust het ons dat zoveel bedrijven hiervoor geen mensen en geen middelen beschikbaar hebben en hier geen notie van hebben. We horen namelijk van bedrijven die hier wel mee bezig zijn dat het heel veel moeite en tijd kost om ESG- en CSR-beleid in te richten.’
Dat de maakindustrie al verder is met het implementeren van ESG- en CSR-beleid komt volgens haar omdat die al langer ervaring heeft met milieuregels. Anders krijgen bedrijven geen vergunning of zelfs boetes. ‘Maar de dienstverlenende sector moet hier ook aan gaan voldoen en die heeft deze wet- en regelgeving nog niet in het vizier’, zegt ze.