Het zo gehoopte economisch herstel is gekomen – sneller en forser dan menigeen verwachtte. Ondanks dat het coronavirus toch een blijvertje is, zijn de vooruitzichten op het eerste gezicht geweldig: de wereld-economie zou dit jaar zo’n 6,5 procent groeien, in Nederland een procent of 3. Dat had meer kunnen zijn, ware het niet dat er een forse hindernisbaan moet worden overwonnen.
Kijkend naar de industrie dan valt in de eerste plaats het tekort aan grondstoffen en halffabricaten op. De aanhoudende schaarste zet een rem op de productie en brengt de prijzen naar ongekend hoog niveau. In een aantal gevallen komen daar nog de sterk verhoogde transportprijzen bij, wanneer het om containervervoer gaat. De oorzaak: aanhoudende tekorten aan containers (ze staan althans niet op de goede plaats). Kostte een zeecontainer vanuit China voor deze crisis ongeveer 1.500 dollar: nu is dat 15.000 dollar!
Het personeelstekort – zeker in de industrie – is al langer een ernstig beperkende factor voor groei. Inmiddels is het aantal vacatures groter dan het aantal werklozen. Het is een probleem dat niet zomaar gaat verdwijnen en zonder verregaande automatisering nog groter wordt.
Nieuwe virusvarianten kunnen zomaar weer een enorme stok tussen de spaken steken. In de vorm van beperkende maatregelen die ook weer sectoren kunnen treffen waar wij als industrie aan leveren. Ook een uitbraak onder het eigen personeel ligt altijd op de loer, met enorme gevolgen voor de bedrijfsvoering en daarmee het bedrijfsresultaat. En dat gaat als een vuurtje door de industrie heen, want ook levertijden worden extreem lang.
Ik koop zelf nogal wat halffabricaten in, bij Nederlandse maakbedrijven. Wat me opvalt is dat offertetrajecten enorm lang zijn: gemiddeld een dag of negen om antwoord te krijgen op een offerte-aanvraag voor bijvoorbeeld aluminium kokers, in een standaardmaat, die moeten worden voorzien van een aantal gaten. De geoffreerde bedragen lopen sterk uiteen en in veel gevallen wordt de vraag over een indicatie van de levertijd in eerste instantie niet eens beantwoord.
Nu worden deze bedrijven zelf ook geplaagd door de hierboven geschetste tekorten en geven ze stuk voor stuk aan dat het werk ze over de schoenen loopt. U vraagt levertijden? Een week of zes minimaal, maar geen enkele garantie, meneer.
Er bestaat al jaren geen verplichte bouwvak meer. Toch is er een bijna collectieve bedrijfssluiting in de zomer: zeker ook in de industrie. Terwijl het werk ze dus over de schoenen loopt. Wie in de maanden juli en augustus iets wil, kan bijna nergens terecht. Na de vakantie graag en dan nog een onbekend aantal weken geduld hebben. Het is blijkbaar normaal, maar ik kan er niet mee uit de voeten.
Sterk geautomatiseerde bedrijven grijpen hier hun kansen. Zo heeft een hele grote speler in de metaalmarkt een prachtige onbemande webtool, waar je je tekeningen naar kan uploaden. Je geeft materiaal en afwerking aan, het systeem controleert de tekening en binnen twee minuten heb je een razendscherpe prijs en een onverslaanbare levertijd. En omdat ze hierdoor zo enorm groot geworden zijn, lukt het ze beter dan anderen om het schaarse materiaal te alloceren. Geen wonder dat deze groep van bedrijven de metaalbewerkingsmarkt in razend tempo overvleugelt. Midden in de vakantie… terwijl hun -concurrenten van hun rust genieten.
Hugo M. van der Horst
hoofdredacteur Kunststof Magazine
Reageren op deze column? Laat uw reactie hieronder achter,