Anja Vijselaar is sinds 15 november de nieuwe voorzitter van de Commissie van Deskundigen (CvD) van de Veiligheidsladder, een methode die in beheer is bij NEN. Ze volgt daarmee Johan van den Elzen op. ‘Er ligt nu een fantastische Veiligheidsladder 2.0. Tijd om die breder in te zetten’, zegt Anja.
Jaren geleden ontwikkelde ProRail de Veiligheidsladder. Sinds 2016 is deze in beheer van NEN en gebruiken steeds meer bedrijven de methode om veiligheid(bewustzijn) te meten. Organisaties ontdekken op welke trede van de ladder zij zich bevinden. Onderaan betekent: werk aan de winkel. De Veiligheidsladder loopt als een rode draad door Anja’s carrière. Ze is nu wethouder bij de gemeente De Ronde Venen, daarvoor werkte ze ruim dertig jaar in de bouwsector. Bij enkele werkgevers introduceerde ze de Veiligheidsladder. ‘Bijvoorbeeld bij Joulz, het aannemersbedrijf van Eneco. Het mooie aan de methode is dat veiligheid niet alleen met allerlei documenten en formulieren wordt aangetoond, maar vooral door gesprekken met medewerkers. Processen en procedures voeren niet de boventoon, maar bewustzijn over veiligheid wél. Daar geloof ik in.’
Volwassen geworden
Johan is vanaf 2016 bij de methode betrokken. ‘Ik heb de Veiligheidsladder ‘volwassen’ zien worden. In de beginjaren moesten we er echt nog de boer mee op. Toen TenneT als grote speler aan boord kwam, kregen we een boost. Er kwamen in een klap honderden geïnteresseerde bedrijven bij.’ Ook het bestuur werd naar eigen zeggen volwassen. ‘Voorheen waren de Commissie van Deskundigen en het College van Belanghebbenden gesplitst. Dit hebben we samengevoegd tot één bestuur. Waar ik het meest trots op ben? Hoe we in het bestuur met elkaar omgaan. Iedereen heeft een link met het bedrijfsleven, maar toch kan ik niemand betrappen op eigenbelang.’
Toekomstplannen
Een van de laatste projecten waar Johan aan bijdroeg is de Veiligheidsladder 2.0. ‘Een herziene versie, zodat de methode actueel en voor nóg meer mensen beter te begrijpen is. Deze is net gelanceerd. Een mooi moment voor mij om het stokje over te dragen.’ Dat doet hij aan Anja, die alweer mooie toekomstplannen heeft. ‘Mijn voornaamste doel is om de Veiligheidsladder te verbreden. Ik wil nieuwe sectoren aanboren, zoals gemeentes. Dit zijn niet alleen grote opdrachtgevers, maar ze hebben zelf ook buitendienstmedewerkers en ingenieursbureaus binnen hun organisatie. Als wethouder zie ik dat veiligheidsbewustzijn in gemeentes nog een kleine rol speelt. Hoe mooi zou het zijn als zij de Veiligheidsladder adopteren?’
Ongevallen raken je diep
Maar Anja wil ook op andere manieren verbreden. ‘Denk aan een Veiligheidsladder voor anderstaligen, een groeiende groep werknemers in de bouw. Bovendien wordt er bij grote projecten vaak met onderaannemers gewerkt, die weer onderaannemers hebben, enzovoorts. Het is belangrijk dat die onderaannemers weten wat de hoofdaannemer wil op het gebied van veiligheid. Dat is nu niet altijd zo.’ Johan weet uit eigen ervaring hoe belangrijk dat is. ‘Heftige ongevallen raken je diep. Dat gun ik niemand.’ Anja vult aan: ‘Daarom is het belangrijk dat we aandacht blijven vragen voor dit thema. Er zijn de laatste twintig jaar al grote stappen gezet, maar we zijn er nog niet.’