De Nederlandse fashion-techontwerper Anouk Wipprecht heeft tijdens het Ars Electronica Festival in Linz, Oostenrijk, een gedachtengestuurde, 3D-geprinte jurk uitgebracht met displays die reageren op de ‘cognitieve belasting’ via een brein-computerinterface. De jurk is gemaakt met behulp van de Onshape-ontwerpsoftware van PTC, en een printer van HP Inc. met de nieuwe HP HR 3D PA12 W-materialen, een vorm van nylon.
‘Cognitieve belasting’ verwijst naar de hoeveelheid informatie die ons werkgeheugen op een bepaald moment kan verwerken. Wat gebeurt er als je je cognitieve belasting aan de buitenwereld kon laten zien? Toegenomen stress, vermoeidheid en frustratie over je normale dagelijkse activiteiten kunnen erop wijzen dat cognitieve overbelasting je functioneren beïnvloedt. Dit project laat het rechtstreeks verband zien tussen je gedrag en hoe je hersenen daarop reageren.
Deze 3D-geprinte jurk met schermen die de hersenactiviteit tonen, creëert een technologische dialoog tussen de drager van de jurk en hun omgeving. Mode wordt een nieuw soort interconnectie, die wordt aangestuurd door onbewuste signalen van de hersenen. Deze signalen worden opgepikt met een nieuwe geavanceerde EEG-sensor die een draagbare brein-computerinterface (BCI) vormt. De interface gebruikt machineleren om de mentale werkbelasting te bepalen. De werklast wordt vervolgens in real-time weergegeven op de zes ronde displays die uitwaaieren vanuit het halsstuk van de jurk. Als de mentale belasting toeneemt en het verzadigingspunt bereikt, laat elk scherm een iris en pupil zien die steeds wijder wordt. Dit creëert een buitenaards schouwspel met ogen.
De EEG-sensor is een nieuwe 4-kanaals BCI-headset, Unicorn Headband genaamd, ontwikkeld door NeuroTech-bedrijf g.tec met hulp van de ontwerper. De software voor machineleren die de mentale werkbelasting inschat, wordt tijdens een trainingssessie van twee minuten afgestemd op elke drager wanneer deze de jurk voor het eerst draagt. Niet alleen FashionTech, maar NeuroTech Fashion!
‘Elektronica wordt steeds kleiner. De mogelijkheden sinds het begin van deze eeuw zijn eindeloos groot. Wat ik de afgelopen 20 jaar heb geprobeerd, is om ons lichaam te verbinden met elektronica, robot(mode)design en draagbare interfaces. Maar wat als we technologisch-expressieve kledingstukken kunnen verbinden met ons lichaam, lichaamstaal en zelfs emoties? Welke dialogen kunnen we zo op gang brengen? Dit is wat ik onderzoek met ontwerpen zoals deze’, zegt ontwerper Anouk Wipprecht.
Prototypes
De onderdelen van de jurk zijn ontworpen in PTC’s Onshape cloud-native product-ontwikkelingsplatform en 3D-geprint door HP Inc met hun Jet Fusion 3D Printing Solution.
Ontwerp gemaakt in Onshape
Anouk Wipprecht heeft het ontwerp gemaakt met Onshape van PTC, met hulp van het Onshape-team. Onshape is een cloud-native en volledig uitgerust productontwerpplatform. Het is dus een ideaal hulpmiddel voor innovatoren en ontwerpers om hun creatieve projecten te realiseren. Het project maakte gebruik van verschillende ontwerpmogelijkheden van Onshape, waaronder gemengd modelleren, generatief ontwerpen, renderstudio en in-context ontwerpen om te verwijzen naar hardware-elementen.
‘Het was leuk om de rendermogelijkheden in Onshape te gebruiken’, zei Wipprecht, ‘Het hielp me het uiterlijk en het gevoel van mogelijke ingebouwde LED’s te begrijpen en hoe licht reflecteert op het lichaam en de ruimte eromheen. Dit voegde meer drama toe en we konden dit digitaal onderzoeken voordat we het in het echt moesten engineeren en onderzoeken.’
3D-print
De jurk werd werkelijkheid dankzij de nieuwe HP Jet Fusion 5420W 3D-printer en de nieuwe HP HR 3D PA12 W-materialen. Dit materiaal, een vorm van nylon, is ideaal voor het vervaardigen van hoogwaardige witte functionele productieonderdelen.
‘De 3D-geprinte onderdelen waren erg licht, zoals ik nog nooit eerder heb ervaren, en perfect voor een jurk als deze, omdat je geen zware onderdelen vol technologie op je lichaam wilt hebben. Het was een perfecte combinatie van materialiteit en design’, aldus Wipprecht.
Ze vervolgt: ‘Het andere coole aan de nieuwe prints van de HP PA12 W is dat de witte delen wit blijven en niet verkleuren na verloop van tijd zoals bij sommige andere prints waar ik mee heb gewerkt. Ze zijn dus erg stabiel. Ik heb geen veranderingen in kleur of mechanische eigenschappen ervaren na het testen. De afdrukken blijven wit en hebben een mooie lichtbreking en zijn erg sterk.’
Interface BCI
g.tec ontwikkelt hoogwaardige brein-computer interfaces. Dankzij de Unicorn-hoofdband kunnen gebruikers het EEG-apparaat eenvoudig opzetten om de omgeving te controleren of om signalen uit de hersenen te halen. De hoofdband schat de werklast van de gebruiker in door gegevens van de hersenen in realtime te analyseren.
Media-optredens
De opvallende ontwerpen van Wipprecht trekken vaak de media-aandacht en dit stuk is hierop geen uitzondering. Nog voor de officiële lancering van de jurk is het prototype al over de hele wereld te zien geweest, zowel online als in tijdschriften en musea.
De bionische popartieste Viktoria Modesta, die pronkt met een beenprothese, droeg het stuk bijvoorbeeld in een fotoshoot tijdens het filmen van een documentaire over kunstmatige intelligentie in LA. Ook Perpetua Smith, die deelnam aan Miss Universe voor Thailand in 2022 droeg het stuk op de cover van Pump Magazine. Daarnaast is het eerste prototype te zien in het Museum voor Beeld & Geluid van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid als draagbare computer in hun tentoonstelling over media-apparaten.
Kleding op tournee
Het project is gelanceerd en gedemonstreerd tijdens het ARS Electronica Festival in Linz in Oostenrijk van 6 tot 10 september. De vraag waar dit grootste festival voor kunst, technologie en samenleving van Europa zich op richt is: ‘Van wie is de waarheid?’
Na de lancering wordt de jurk voorgesteld tijdens BrainBar in Boedapest op 21 en 22 september en reist vervolgens door om te worden getoond tijdens de Eindhoven Maker Faire op 23 en 24 september 2023.